Weinig interesse voor Vlaamse cofinanciering PFAS-bodemonderzoeken

Sinds 1 februari 2025 kunnen brandweerdiensten, lokale besturen, hulpverleningszones en andere overheden 50% van de kosten voor een PFAS-beschrijvend bodemonderzoek terugbetaald krijgen, met een maximum van 300.000 euro. Dat is een initiatief uit het nieuwe Vlaams reglement betreffende bodemsanering. De interesse daarvoor blijkt in de eerste maand best klein. Zo werden er slechts 7 aanvragen ontvangen, waarvan 2 door hulpverleningszones in de provincie Antwerpen. Nochtans zijn dergelijke bodemonderzoeken het meest noodzakelijk voor PFAS-verontreiniging ten gevolge van brandblusbestrijding en brandblusoefeningen. Daarom kunnen lokale besturen en hulpverleningszones tot 300.000 euro gecofinancierd worden. “De minister en de OVAM moeten de maatregel beter bekend maken bij lokale besturen en hulpverleningszones”, reageert Pieters.

Recent wijzigde de Vlaamse regering, nog op voorstel van vorig Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir, een wijziging op van het zogenaamde Vlarebo, het Vlaams reglement betreffende bodemsanering. Die treedt in werking op 1 februari 2025 en dat is goed nieuws voor veel lokale besturen, hulpverleningszones en brandweerdiensten die met vervuiling door onder meer PFAS-brandweerschuim geconfronteerd worden.

De exploitant, gebruiker of eigenaar van een verontreinigd perceel kan door de nieuwe regelgeving immers cofinanciering aanvragen, op voorwaarde dat het onderzoek op hun kosten gebeurt. Het gaat specifiek om:
- beschrijvende bodemonderzoeken waarvan de opdracht na 21 september 2021 werd gegeven;
- facturen die op het moment van de aanvraag minder dan vier jaar oud zijn.

Voor gemeenten, hulpverleningszones en andere overheden bedraagt de tussenkomst 50%, met een maximum van 300.000 euro. Maar ook ondernemingen (35%) en natuurlijke personen (95%, met een maximale eigen bijdrage van 500 euro) komen in aanmerking. 

Sinds 1 februari 2025 heeft OVAM 7 aanvragen ontvangen tot cofinanciering voor het uitvoeren van een beschrijvend bodemonderzoek voor PFAS-verontreiniging ten gevolge van brandblusbestrijding en brandblusoefeningen. Hiervan zijn er 2 door een hulpverleningszone in de provincie Antwerpen, 1 door een lokala bestuur in West-Vlaanderen en 1 door een onderneming in Vlaams-Brabant. De overige drie aanvragen zijn van particulieren. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams volksvertegenwoordiger Andy Pieters (N-VA) verkreeg bij bevoegd minister Jo Brouns.

De 2 aanvragen van een hulpverleningszone zijn beoordeeld en goedgekeurd, voor een bedrag van samen 52.664,88 euro. De overige aanvragen zijn nog in beoordeling. 

“De minister en de OVAM moeten de maatregel beter bekend maken bij lokale besturen en hulpverleningszones”, aldus Pieters. “Zeker wanneer je weet dat je als hulpverleningszone of lokaal bestuur met terugwerkende kracht tot 2021 een cofinanciering kan krijgen, is het belangrijk dat de maatregel beter benut wordt. Ik roep de minister op de maatregel nauw op te volgen en bij te sturen wanneer nodig.”.

In 2025 is 2 miljoen euro voorzien bij de OVAM in functie van deze maatregel.