Vlaams parlementslid Andy Pieters (N-VA): “De Duitse verkiezingen bepalen toekomst kandidatuur Einsteintelescoop”

De federale verkiezingen in Duitsland, aanstaande zondag 23 februari 2025, zullen allesbepalend zijn voor de toekomst van onze kandidatuur voor de Einsteintelescoop in de Euregio Maas-Rijn. Dat zegt Vlaams volksvertegenwoordiger Andy Pieters, commissievoorzitter Economie in het Vlaams parlement. Op basis van peilingen wordt een coalitie van CDU/SPD, CDU/Groenen of de 3 partijen samen voorspeld onder leiding van Friedrich Merz, afkomstig uit Noordrijn-Westfalen. Dat zou uitdrukkelijk goed nieuws zijn voor de kandidatuur van onze regio. Andere resultaten, zoals een overwinning van AfD, zouden de investeringen van Duitsland in wetenschappelijke infrastructuur kunnen doen wankelen. “De Duitse verkiezingen van zondag zijn eigenlijk allesbepalend voor de toekomst voor onze kandidatuur voor de Einsteintelescoop”, concludeert Pieters.

Afgelopen dinsdag bleek tijdens een hoorzitting in het Vlaams Parlement al dat de Duitse verkiezingen van zondag 23 februari allesbepalend zullen zijn voor de toekomst van de Einsteintelescoop. Dat bevestigde ook de diplomatieke vertegenwoordiger van Vlaanderen in Berlijn. De Einsteintelescoop wordt dan wel niet expliciet genoemd in de nationale verkiezingsprogramma's van de Duitse partijen, niettemin zijn er aanwijzingen voor en tendensen in de houding van afzonderlijke politieke partijen ten opzichte van grootschalige onderzoeksprojecten.

Om te beginnen met de partijen die mogelijk in de volgende regeercoalitie zullen belanden (men voorspelt op basis van peilingen een coalitie van CDU/SPD, CDU/Groenen, of de 3 partijen samen).

CDU: Hoewel de Einstein Telescoop niet direct wordt genoemd in het verkiezingsprogramma van de CDU, zet de partij zich in voor de bevordering van wetenschap en onderzoek. Zij benadrukt de noodzaak om te investeren in toekomstgerichte technologieën en onderzoeksprojecten om het concurrentievermogen van Duitsland veilig te stellen.

SPD: In haar programma legt de SPD de nadruk op internationale samenwerking in onderzoek en steun voor grote wetenschappelijke projecten. Er zijn echter geen concrete uitspraken over de Einstein Telescoop in kiesprogramma.

Alliantie 90/De Groenen: De Groenen benadrukken het belang van onderzoek op het gebied van klimaatbescherming en duurzame technologieën. De Einstein Telescope wordt niet expliciet genoemd, maar ze steunen over het algemeen grootschalige wetenschappelijke projecten die dienen om mondiale uitdagingen te begrijpen. Deze partij zit in NRW ook in de regeringscoalitie.

Friedrich Merz, die volgens waarnemers op dit moment de grootste kans maakt de volgende Bondskanselier te worden, is afkomstig uit Noordrijn-Westfalen. Dit Duitse Bundesland is een CDU-hartland. Er wordt van uit gegaan dat zijn link met NRW in het voordeel mogelijks kan uitdraaien voor de EMR-kandidatuur voor ET.

Andere partijen, zoals AfD, staan kritischer tegenover hoge overheidsuitgaven voor ‘grote internationale projecten’ en geeft de voorkeur aan investeringen die direct het nationaal belang dienen.

De volgende Duitse regering ook beslissen hoeveel middelen ze wil vrijmaken voor fundamenteel wetenschappelijk onderzoek en in welke regio’s die investeringen het best terechtkomen. Op dit ogenblik loopt in Duitsland het zogenaamde PriorisierungsVerfahren van het federale Bundesministerium für Bildung und Forschung (BMBF), een selectieproces voor grootschalige en strategische onderzoeksinfrastrcutuur, dat in de zomer van 2024 van start is gegaan, en waarvan de shortlist verwacht wordt in de zomer van 2025. De Einstein Telescoop (locatie onafhankelijk) is een van de projecten die ingediend is door een selecte schrijfgroep van wetenschappers en experts. De verschillende betrokken EMR -kandidatuur regeringen hebben reeds steunbrieven gestuurd. Het is dus ook afwachten of ET op de shortlist zal verschijnen.

“Voor Vlaanderen is het cruciaal om samen met Noordrijn-Westfalen druk te blijven uitoefenen op de volgende Duitse regering. Hoe sneller Berlijn een duidelijk engagement uitspreekt voor de Einsteintelescoop in de EMR-regio, hoe sterker onze gezamenlijke kandidatuur staat. Maar één ding is zeker: de inzet van de verkiezingen in Duitsland is meer dan ooit ook Vlaams”, besluit Pieters.